Uchwała Rady Ministrów w sprawie założeń do planów rozwoju śródlądowych dróg wodnych w Polsce

Rada Ministrów podjęła uchwałę w sprawie przyjęcia „Założeń do planów rozwoju śródlądowych dróg wodnych w Polsce na lata 2016-2020 z perspektywą do roku 2030”, przedłożoną przez ministra gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej.

Polskim śródlądowym drogom wodnym: rzekom i kanałom – istotnym z punktu widzenia transportowego – zostanie zapewniona międzynarodowa klasa żeglowności do poziomu IV. Odra (na całej swojej długości) i Wisła (od Warszawy do Gdańska) – do 2030 r. staną się międzynarodowymi szlakami żeglugowymi. Odtworzenie żeglugi śródlądowej i rozwój transportu na polskich rzekach, premier Beata Szydło zapowiadała w exposé.

Polska przede wszystkim zamierza przystąpić do Porozumienia AGN – Porozumienia o śródlądowych drogach wodnych międzynarodowego znaczenia. Polskie drogi wodne mają dołączyć do szlaków żeglugowych uznanych za istotne dla integracji europejskiej sieci dróg wodnych, czyli kategorii E. Porozumienie AGN będzie dotyczyło dróg, które już dzisiaj posiadają odpowiednie wymagania klasyfikacyjne oraz szlaków, które międzynarodowe standardy osiągną dopiero w przyszłości. Aby polskie śródlądowe drogi wodne kategorii E spełniały wymagania szlaków żeglugowych o znaczeniu międzynarodowym, muszą zostać rozbudowane lub zmodernizowane do poziomu IV klasy żeglowności.

Cel, którym jest budowa lub zmodernizowanie śródlądowych dróg wodnych do parametrów IV klasy żeglowności, został podzielony na cztery priorytety:

• Odrzańska Droga Wodna (E-30) – osiągnięcie międzynarodowej klasy żeglowności i włączenie jej w europejską sieć dróg wodnych;
• Droga wodna Wisły – poprawa warunków nawigacyjnych;
• Połączenie Odra – Wisła – Zalew Wiślany i Warszawa – Brześć – rozbudowa dróg wodnych E-70 i E-40;
• Rozwój partnerstwa i współpracy na rzecz śródlądowych dróg wodnych.

W dokumencie przedstawiono inwestycje do zrealizowania w perspektywie krótkoterminowej (do 2020 roku), które obejmą:

• usuwanie tzw. wąskich gardeł przez modernizację zabudowy hydrotechnicznej dróg wodnych, aby jak najszybciej przywrócić żeglugę długotrasową, szczególnie na swobodnie płynącym środkowym odcinku Odry;
• przygotowanie studiów wykonalności dla wszystkich inwestycji przewidzianych do realizacji w okresie długoterminowym (dokumenty będą dotyczyć większych odcinków szlaków żeglugowych i rekomendować wariantowo najlepsze rozwiązania);
• wypracowanie najlepszych sposobów finansowania (m.in. pozyskanie środków z Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych, tzw. Fundusz Junckera);
• zmianę systemu gospodarowania wodą na zbiornikach retencyjnych zlewni Odry w celu optymalnego wykorzystania ich pojemności do jej zasilania;
• rozpoczęcie budowy stopni wodnych na Odrze – poniżej Malczyc w Lubiążu i Ścinawie oraz na Wiśle – poniżej Włocławka.

Jeśli chodzi o inwestycje do zrealizowania w perspektywie długoterminowej (do 2030 roku) to przewidziano:

• przystosowanie Odrzańskiej Drogi Wodnej do parametrów klasy Va, wraz z budową polskiego odcinka połączenia Odra-Dunaj oraz budową Kanału Śląskiego;
• rozpoczęcie budowy kaskady Wisły – od Warszawy do Gdańska;
• modernizację pozostałych odcinków szlaków żeglugowych E-40 i E-70;
• modernizację górnego skanalizowanego odcinka Wisły i doprowadzenie go do parametrów drogi wodnej klasy Va oraz budowa stopni wodnych w Niepołomicach i Podwalu;
• wdrożenie systemu usług informacji rzecznej (RIS) na wszystkich drogach wodnych międzynarodowego znaczenia.

Koszty inwestycji

Wstępnie szacowane koszty budowy i modernizacji śródlądowych dróg wodnych, w celu przystosowania ich do standardów międzynarodowych szlaków żeglugowych, będą następujące:

• Odrzańska Droga Wodna: 2,9 mld zł do 2020 r.; 27,8 mld zł w latach 2021-2030, czyli łącznie 30,7 mld zł;
• Kaskada Wisły na odcinku Warszawa-Gdańsk: 3,5 mld zł do 2020 r., 28 mld zł w latach 2021-2030, czyli łącznie 31,5 mld zł;
• połączenie Odra-Wisła: 2,5 mld zł do 2020 r., 4 mld zł w latach 2021-2030, czyli razem 6,5 mld zł;
• połączenie Wisła-Brześć: w latach 2021-2030 ma to być 8,1 mld zł.

Oznacza to, że średnioroczny koszt modernizacji Odry i budowy kaskady Wisły (od Warszawy do Gdańska) w latach 2017-2020 będzie wynosić ok. 1,6 mld zł.

Modernizacja śródlądowych dróg wodnych przyczyni się przede wszystkim do:

• wzrostu udziału żeglugi śródlądowej (najbardziej proekologicznej gałęzi transportu lądowego) w rynku usług transportowych, a tym samym do równoważenia systemu transportowego;
• wzrostu konkurencyjności portów morskich ujścia Odry i Wisły, które w odróżnieniu od większości portów basenu Morza Bałtyckiego, posiadać będą żeglugę śródlądową jako gałąź transportu zaplecza (jeden statek poruszający się po drogach wodnych klasy Va ma ładowność od 1500 do 3000 tys. ton, co oznacza, że jego zdolność przewozowa wynosi tyle, ile zdolność przewozowa od 60 do 120 samochodów ciężarowych);
• aktywizacji gospodarczej obszarów usytuowanych wzdłuż głównych szlaków żeglugowych przez poprawę ich dostępności transportowej;
• poprawy warunków funkcjonowania żeglugi pasażerskiej oraz turystyczno-rekreacyjnej;
• poprawy bezpieczeństwa powodziowego, tym samym redukcji potencjalnych strat powodziowych (w latach 1997-2010 bezpośrednie koszty związane z powodziami w Polsce wyniosły ok. 43 mld zł);
• produkcji „czystej” energii elektrycznej, uzyskiwanej z elektrowni wodnych (z danych za 2011 r. wynika, że osiem elektrowni wodnych na Wiśle, które mogłyby zostać wybudowane wraz z budową kaskady dolnej Wisły, jest w stanie wytworzyć rocznie 4 153 GWh (3-4 proc. krajowej produkcji energii), zatem przyjmując średnią cenę energii za IV kwartał 2015 r. (171,87 zł/MWh) – to roczny przychód tylko ze sprzedaży energii elektrycznej może wynieść ok. 713 mln zł/rok).
• Z przeprowadzonych analiz wynika, że poprawiając parametry eksploatacyjne na Odrze do 2020 r., będzie można nią przewozić do 20 mln ton ładunków rocznie. Z kolei po pierwszym etapie modernizacji dolnego odcinka Wisły przewozy ładunków tą rzeką mogą wynosić ok. 7,8 mln ton ładunków rocznie, a wraz z dalszą poprawą parametrów nawigacyjnych powinny wzrosnąć do ok. 12 mln ton ładunków rocznie.

Uchwała wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia w Monitorze Polskim.

Źródło: www.premier.gov.pl

Fot. premier.gov.pl